Leeuw-aquamanile, Meester Bernhuser (toegeschreven aan), ca. 1375 - ca. 1400

Titel(s)

Leeuw-aquamanile

Objecttype

• aquamanile
• beeld

Objectnummer

BK-16912

Omschrijving

Het in cire perdue-techniek gegoten en vervolgens gedeeltelijk bijgeciseleerde voorwerp, waarvan de details zijn uitgestoken, gegraveerd of geponst, heeft de vorm van een leeuw. Deze heeft op de rug een draak, die als handvat dienst doet. De leeuw heft zijn kop op en spert de muil open, zodat vier slagtanden zichtbaar zijn en de tong uit de bek hangt. De ogen zijn opgebouwd uit drie concentrische naar binnen toe telkens iets hoger liggende ovalen met in het kleinste ovaal een uitgestoken gat als pupil. Tussen de twee afstaande oren is in de kop een vierkant gat gezaagd en is de aanzet voor een scharnierbevestiging van de ontbrekende klep waar te nemen. Door het gat kon het voorwerp met water worden gevuld. Kop, hals en het voorste deel van de romp zijn bedekt met grove maan- en vachtlokken. De voorpoten van het dier zijn aan de buiten- en achterkant verlevendigd door telkens vier paar haarplukken, de achterpoten op overeenkomstige wijze door drie stel haarplukken. De poten eindigen in klauwen, die duidelijk zijn uitgesneden, waarbij telkens de overgang van poot naar klauw door een uitstekende rand is aangegeven. De draak heeft zijn kop met twee oren en nog maar één tong omgewend. Met zijn twee voorpoten steunt hij op de vacht van de leeuw. De staart van de draak gaat over in een krul, die eindigt in een vijfblad. Op het achtereind van de leeuw zijn twee haarplukken waar te nemen. De staart van de leeuw is afgebroken. Zij was vermoedelijk omhoog gericht en stond in verbinding met de staart van de draak. De klep op de kop van de leeuw ontbreekt. Een klein gat tussen de vachtlokken op de borst is vermoedelijk na de verwijdering van de gietkern dichtgemaakt. De linkervoorpoot is mogelijk afgebroken geweest. In 1982 is de verbogen tuit hersteld en is het rechteroor opnieuw ingesoldeerd

Vervaardiger

• bronsgieter: Meester Bernhuser (toegeschreven aan)

Plaats vervaardiging

Koningsbergen

Datering

ca. 1375 - ca. 1400

Materiaal

• koperlegering

Techniek

cire perdue / ciseleren / steken / graveren (inkerven) / ponsen

Afmetingen

hoogte 34,5 cm × breedte 33,5 cm × diepte 14,5 cm
grondvlak: breedte 31,0 cm × diepte 14,5 cm

Wat

• beasts of prey, predatory animals: lion

Verwerving

overdracht van beheer 1960

Copyright

Publiek domein

Herkomst

Opmerkingen

• 1100-1600, Reinier J. Baarsen, Frits Scholten, p. 54-55, cat.nr. 10
• 1100 - 1600, Reinier J. Baarsen, Frits Scholten, p. 54-55, cat.nr. 10
• Bild und Bestie : Hildesheimer Bronzen der Stauferzeit, Michael Brandt
• Lions, dragons, and other beasts : aquamanilia of the Middle Ages, vessels for church and table, Peter Barnet, Pete Dandridge
• Aquamanilien : Gebrauch und Form, Michael Hütt
• Koper en brons [ : 1 1986], Onno ter Kuile, cat.nr. 13
• Die Türzieher des Mittelalters, Ursula Mende, p. 102, 103
• Vijf eeuwen koper en brons, Elisabeth G.G. Bos, p. 114
• Katalog der Sammlung F[ritz] M[annheimer], p. 114, cat.nr. B.10
• Romanische Leuchter und Gefässe, Giessgefässe der Gotik, Otto von Falke, Erich Meyer, p. 77, 114, afb. 454-a/b, cat.nr. 498
• Deutschordenskunst im mittelalterlichen England, E. Meyer, p. 31-32, fig. 5-6
• Ekaterina Nekrasova-Shedrinksy, Il destino delle opere della collezione Basilewsky, in: 'L'Ermitage di Basilewsky. Il collezionista di meraviglie', Torino 2013, pp. 32-41, p. 36-37, afb. p. 36.
• De Nederlandse Rijksmusea, 1982, p. 24.
• Catalogue des objects d'art et de haute curiosité composant la magnifique collection de monsieur Johannes Paul à Hambourg, Lempertz (Keulen), 1882-10-16, cat.nr. 875