Model van een raderkast en scheprad, anoniem, 1845

Identificatie

Titel(s)

Model van een raderkast en scheprad

Objecttype

demonstratiemodel

Objectnummer

NG-MC-541

Opschriften / Merken

etiket, op de raderkast: ‘541’, voormalig inventarisnummer

Omschrijving

Model van de stuurboord raderkast tegen een deel van de scheepswand, met een cycloidaal scheprad of waaierwiel. De schepborden zijn in smalle stroken verdeeld, die volgens cycloidale lijnen aan de straalijzers zijn aangebracht, zodat ze achtereenvolgend het water raken, waardoor een minimum aan trillingen ontstaat. De as van het waaierwiel loopt niet door tot de raderbalk aan de buitenzijde van de raderkast, maar steekt maar een klein stuk buiten boord en wordt ondersteund door een buitendraagtoestel (zie NG-MC-551); hierdoor is de doorzetting van de as minder, waardoor warm lopen minder vaak voorkomt. De straalijzers zijn gemonteerd op een dikke ijzeren plaat aan de as. Schaal 1:20 (afgeleid).

Vervaardiging

Vervaardiger

modelmaker: anoniem
naar ontwerp van: J. Groll

Plaats vervaardiging

Vlissingen

Datering

1845

Materiaal en Techniek

Fysieke kenmerken

hout, messing en touw

Materiaal

Afmetingen

hoogte 24,5 cm × breedte 20,8 cm × diepte 12,4 cm

Toelichting

Dit toestel voor het strijken van de reddingboot werd in 1845 door J. Groll uitgevonden en toegepast op de raderstoomboot van 6 stukken Cycloop, lang 47 m, door A.E. Tromp in 1840-1843 in Vlissingen gebouwd; afgevoerd in 1873. Grolls uitvinding was een verbetering van een in Engels systeem, dat onveilig werd gevonden. In 1855 werd het daadwerkelijk gebruikt bij een stranding van de Cycloop bij Zandvoort. Het belangrijkste van dit model is de afdekking van de raderkast met een reddingboot met dubbele bodem van diagonale plankdelen. Deze kan omgedraaid worden, zodat hij aan een paar scharnierende davits naast de raderkast boven het water komt te hangen. Met takels kan de boot worden neergelaten.

Onderwerp

Wie

Cycloop (schip)

Verwerving en rechten

Verwerving

overdracht van beheer 1883

Copyright

Publiek domein

Herkomst

...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883

Bibliografie en afkortingenlijst voor de herkomst (pdf)

Documentatie

Modellen vertellen : bijzondere verhalen uit de Marinemodellenkamer van het Rijksmuseum, p. 164-167 met afb.
Techniek in schoonheid : de marinemodellenkamer van het Rijksmuseum te Amsterdam, p. 52-53
Catalogus der verzameling van modellen van het Department van Marine, p. 96, cat.nr. 541
Ab Hoving, '..', Model shipwright 79, p. 61.
J.M. Dirkzwager, 'De Nederlandse marine als pionier in de technische ontwikkeling. De radervoortstuwing in het tweede kwart van de 19de eeuw', Tijdschrift voor zeegeschiedenis 10 (1991) nr. 1, p. 41-58, afb. 11-13.
J.M. Dirkzwager, 'Problemen en oplossingen bij de ontwikkeling van de stoomvaart in Nederland', Erfgoed van industrie en techniek 1 (1992) nr.3, p. 74-90, afb. p. 81.
John Bourne, A Treatise on the Steam-Engine in its Various Applications to Mines, Mills, Steam Navigation, Railways, and Agriculture, London 1861 [5th ed.], p. 383.
C. Scheffer, 'Het afbrengen van ZM stoomschip "Cycloop", van het strand nabij Zandvoort', Verhandelingen en berigten betrekkelijk het zeewezen (1858) nr. 2, p. 229 ff.
H. Kemper, Handleiding tot de kennis van het stoomwezen bij de Marine, 1853, p. 120.
J. Groll, 'De toestel tot kentering der raderkast-booten', Tijdschrift toegewijd aan het zeewezen (1845) nr. 5, p. 298-305 met afb..
H. Huijgens, Handleiding tot de kennis van het stoomwerktuig, Amsterdam 1847, p. 125, par. 156.
C. Roest, Het marine stoomwerktuig beschreven in de vorm van een woordenboek, 1842, p. 39, 44.

Duurzaam webadres

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.244355

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!