Zoek in Rijksstudio
Klok en kruithoorn
anoniem, ca. 1590 - ca. 1596, uurwerk, NG-NM-7687
In 1596 overwinterden Willem Barentsz, Jacob van Heemskerck en vijftien anderen in een zelfgebouwd huis op het eiland Nova Zembla voor de Russische kust. Opgesloten in het huis tijdens de poolnacht hadden de mannen geen besef van dag en nacht. Een klok aan de muur gaf de tijd aan, tot deze op 3…
Te zien in zaal 2.9
Zelfportret
Johan Gregor van der Schardt, ca. 1573 - ca. 1580, buste, BK-2000-17
Om dit kleine borstbeeld – het is de helft van de ware grootte – te maken, moest de beeldhouwer allerlei kunstgrepen met spiegels verrichten. Van der Schardt heeft zichzelf niet recht van voren weergegeven, maar hij wendt zijn blik van de beschouwer af, alsof hij deze niet wil zien. Het naakte…
Te zien in zaal 2.3
Kast van een schutterij
anoniem, ca. 1520 - ca. 1530, meubilair, BK-KOG-656
In deze kast werden de kostbaarheden, zoals drinkbekers en gildeketens, van een schutterij bewaard. De keizerskroon en de lelie op de voorpanelen zijn een eerbetoon aan de vorst: keizer Karel V. Door de rijke decoratie en goede staat wordt het in gotische stijl gemaakte kastje beschouwd als een…
Te zien in zaal 0.4
Tafelstuk
Wenzel Jamnitzer, 1549, tafelstuk, BK-17040-A
Deze schaal werd bij feestelijke gelegenheden op tafel gezet. Er werd niets opgelegd, daar was hij te mooi voor. De pronkschaal is in 1549 gemaakt door de toen wereldberoemde zilversmid Wenzel Jamnitzer, in opdracht van de stad Neurenberg. Jamnitzer heeft onwaarschijnlijk knap werk geleverd in een…
Te zien in zaal 2.3
De zeven werken van barmhartigheid
Meester van Alkmaar, 1504, schilderij, SK-A-2815
Een Hollandse stad vormt het decor voor een beeldverhaal dat laat zien hoe een goed christen hulpbehoevende mensen moet helpen. Christus staat in bijna elk tafereel tussen de toeschouwers. De scènes geven een indruk van de stedelijke samenleving omstreeks 1500. Tijdens de Beeldenstorm van 1566,…
Te zien in zaal 0.4
Portret van Willem I, prins van…
Adriaen Thomasz. Key, ca. 1579, schilderij, SK-A-3148
Onder de edelen in de Nederlanden die in opstand kwamen tegen het Spaanse gezag nam Willem van Oranje (1533-1584), een vooraanstaande plaats in. Opgegroeid aan het hof van Karel V, was hij een meester in het ragfijne diplomatieke spel; vandaar zijn bijnaam ‘de Zwijger’. Hij groeide uit tot de grote…
Te zien in zaal 2.1
Boekenkist van Hugo de Groot
anoniem, ca. 1600 - ca. 1615, koffer, NG-KOG-1208
Volgens overlevering is dit de kist waarin Hugo de Groot in 1621 ontsnapte uit slot Loevestein, waar hij sinds 1619 een levenslange gevangenisstraf uitzat. De internationaal befaamde rechtsgeleerde De Groot (Grotius) was een van de politieke tegenstanders van prins Maurits die in 1618 werden…
Te zien in zaal 2.5
De welvoorziene keuken
Joachim Bueckelaer, 1566, schilderij, SK-A-1451
Niet de overdadige uitstalling van groente, fruit, vlees, gevogelte en vaatwerk die deze keukenmeiden ons hier voorhouden is het hoofdthema van het schilderij. Dat is het bezoek van Jezus bij Maria en Martha, onopvallend afgebeeld in de achtergrond. In de tegenstelling tussen voor- en achtergrond…
Te zien in zaal 0.6
De dans om het gouden kalf
Lucas van Leyden, ca. 1530, schilderij, SK-A-3841
In een doorlopend landschap plaatste Lucas van Leyden het Bijbelverhaal over de Israëlieten die ontrouw waren aan God omdat zij een gouden beeld van een kalf aanbaden. Het drieluik waarschuwt tegen ongeloof en zedeloos gedrag. Wellicht hangt de keuze voor dit zeldzame thema samen met het opkomende…
Te zien in zaal 0.6
Portret van Jacob Cornelisz van…
Jacob Cornelisz. van Oostsanen (atelier van), ca. 1533, schilderij, SK-A-1405
Zelfportretten zijn illustratief voor het groeiende zelfbewustzijn onder kunstenaars. Dit werk gold lang als het vroegst bekende zelfportret in de schilderkunst van de Noordelijke Nederlanden. Jacob Cornelisz kijkt ons direct aan; achter hem hangt een papiertje met het jaartal 1533 en zijn monogram…
Te zien in zaal 0.6