Het vrolijke huisgezin

Jan Havicksz. Steen, 1668, schilderij, SK-C-229

In dit huishouden hebben jong en oud uitbundig plezier: moeder en grootmoeder zingen, de kinderen maken muziek of roken, terwijl vader het glas heft. Het briefje aan de schoorsteen meldt veelzeggend ‘zo de ouden zongen, zo piepen de jongen’. Steen bracht dit spreekwoord in beeld en maakte zo…

Te zien in de Eregalerij

De heilige maagschap

Geertgen tot Sint Jans (atelier van), ca. 1495, schilderij, SK-A-500

In dit fictieve, middeleeuwse kerkgebouw is Christus’ naaste familie bijeen, de heilige maagschap, naar het oud-Nederlandse woord ‘maag’ voor bloedverwantschap. Links, in een blauw gewaad, zit Maria met Jezus en naast zich haar moeder Anna. Daarachter staan hun echtgenoten Jozef en Joachim. Rechts…

Te zien in zaal 0.1

Stilleven met vergulde bokaal

Willem Claesz. Heda, 1635, schilderij, SK-A-4830

Willem Heda schilderde veertig jaar lang uitsluitend stillevens. Zijn werk onderscheidt zich van stillevens van tijdgenoten: de kleuren zijn zachter, koeler en harmonieuzer. Een heldergele citroenschil vormt het enige kleuraccent. Met dit werk toont Heda zich een meester in het weergeven van…

Te zien in de Eregalerij

De buitenpartij

Dirck Hals, 1627, schilderij, SK-A-1796

Dirck Hals schilderde voornamelijk vrolijke gezelschappen, waarin hij vaak onopvallend een moralistische boodschap verwerkte. In dit schilderij - een op het oog frivole partij - verbeeldt het geketende aapje op de voorgrond de mens die in zonde leeft en zich daarvan niet kan losmaken. Zo wordt de…

Te zien in zaal 2.6

Poppenhuis van Petronella Oortman

anoniem, ca. 1686 - ca. 1710, meubilair, BK-NM-1010

De kast van dit poppenhuis is een kunstwerk op zich. Hij is gefineerd met schildpad en tin. De initialen van de eigenaars - Petronella Oortman en haar man, de Amsterdamse lakenkoopman Johannes Brandt - zijn op de zijkanten van de kast ingelegd. Bijzonder is dat alle huishoudelijke voorwerpen zijn…

Te zien in zaal 2.20

Meisje in witte kimono

George Hendrik Breitner, 1894, schilderij, SK-A-3584

Geïnspireerd door Japanse prenten schilderde Breitner omstreeks 1894 minstens twaalf schilderijen van een meisje in kimono. Zij heeft steeds een andere houding en de kimono verschilt van kleur. De blikvanger hier is de geborduurde witzijden kimono met de rood afgezette mouwen en oranjekleurige…

Te zien in zaal 1.18

De waardijns van het Amsterdamse…

Rembrandt van Rijn, 1662, schilderij, SK-C-6

Staalmeesters controleerden de kwaliteit van geverfd laken. Rembrandt portretteerde hen in actie, alsof zij opkijken van hun werk. Eén meester staat op of gaat net zitten, waardoor niet alle hoofden zich op één lijn bevinden. Deze slimme ingreep, de vlotte penseelstreken en de subtiele lichtval…

Te zien in de Eregalerij

De ontmoeting van Joachim en Anna

Meester van Joachim en Anna, Meester van Joachim en Anna, ca. 1470, beeldhouwwerk, BK-NM-88

Joachim en Anna waren lang kinderloos. Totdat Anna’s gebed werd verhoord en zij op wonderbaarlijke wijze in verwachting bleek van Maria. In hun blijdschap om dit nieuws omhelzen zij elkaar teder. Ooit maakte dit intieme en haast tijdloze beeld deel uit van een groot altaar, gewijd aan het leven van…

Te zien in zaal 0.1

De Slag bij Waterloo

Jan Willem Pieneman, 1824, schilderij, SK-A-1115

Keizer Napoleon werd in de Slag bij Waterloo (1815) definitief verslagen. Dit schilderij – het grootste in het Rijksmuseum – verbeeldt de ommekeer in de strijd: de Engelse bevelhebber Wellington hoort dat Pruisische hulp onderweg is. De overwinning en het einde van twintig jaar oorlog zijn nabij. De…

Te zien in zaal 1.12

Portret van Willem I, prins van…

Adriaen Thomasz. Key, ca. 1579, schilderij, SK-A-3148

Onder de edelen in de Nederlanden die in opstand kwamen tegen het Spaanse gezag nam Willem van Oranje (1533-1584), een vooraanstaande plaats in. Opgegroeid aan het hof van Karel V, was hij een meester in het ragfijne diplomatieke spel; vandaar zijn bijnaam ‘de Zwijger’. Hij groeide uit tot de grote…

Te zien in zaal 2.1