Flesvormige vaas met gelukssymbolen, strikken en decoratieve banden, anoniem, ca. 1680 - ca. 1720

AK-NM-6757 Twee vazen • Blauw-wit Kangxi-porselein • Onderdeel van Royers porseleincollectie Dit is eigenlijk een wonderlijke vaas. Waar ik vooral mee zit zijn die horizontale banden. Bij veel Chinees porselein is de organisatie van de beschildering goed te begrijpen: banden, velden, florale motieven lijken op een logische en harmonieuze manier over het oppervlak verspreid. Logisch vanuit het perspectief van de Chinese vormentaal en van eerder geproduceerde typen porselein, of eventueel vanuit het perspectief van begrijpelijke wensen van Europese kopers. Langs die weg kan ik deze vaas echter niet doorgronden. Wat doen die smalle banden met ornament? Die ovaaltjes met swasitka’s? De grote, uit hun context gehaalde, vazen en hangende rollen vind ik ook niet zo’n succes. De enige verklaring die ik kan geven is dat dit een product is van de zich herstellende handel in Chinees porselein aan het eind van de 17de eeuw. Smalle horizontale banden komen al voor op kannen uit de Overgangsperiode [Ayers 2016, vol. I nrs. 233-234]. Precies bestellen wat men hebben wilde, was niet eenvoudig. Goed verkopende stukken werden ongetwijfeld meegestuurd als voorbeeld voor de volgende zending, mét aanwijzingen: dit decoratieve element wat meer, dat wat minder. Blijkbaar was het porselein met horizontale banden uit de Overgangsperiode wel een succes geweest, want in het Kangxi-porselein zijn meer (niet zo erg geslaagde) voorbeelden aan te wijzen van een voortzetting van die manier van beschilderen. Het moet zijn verdwenen toen het evenwichtiger, zogenaamde Marot-porselein, met ruyi- of lambrequin-ornamenten ruim voor handen was. Toch moeten deze vazen een groot succes zijn geweest. Alleen al in de Rijksmuseumcollectie zijn stellen van deze vazen uit drie verschillende collecties aanwezig [Jörg 1997, nr. 103]. In de collectie van het Topkapi-museum bevinden zich er 13 [Krahl en Ayers 1986, Vol. III, nrs. 2158-2159] en ze worden ‘atijd’ aangeboden door handelaren en veilinghuizen [Berwald, Van der Ven]. Op het schilderij ‘De Spilpenning’ van Cornelis Troost (1741) is de vaas ook te zien (in de schaduw van de rokken van de hoofdpersoon). Zie voor ‘De Spilpenning’ de toelichting bij AK-NM-6839. Troost koos zijn rekwisieten niet zomaar. Ook in 1741 was dit een bekend en gewaardeerd type Chinees porseleinen vaas. Misschien ligt het gewoon aan mij. Bronnen: Regina Krahl en John Ayers, Chinese ceramics in the Topkapi Saray Museum, Istanbul: a complete catalogue, Londen, 1986. Christiaan J.A. Jörg, Chinese ceramics in the collection of the Rijksmuseum, Amsterdam: the Ming and Qing dynasties, Londen, 1997. Amazing blue & white. Cat. Vanderven and Vanderven Oriental Art, Den Bosch, 2011. Summer exhibition of Kangxi porcelain. Cat. Berwald Oriental Art, Londen, 2014.

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.19995