Twee vogels van een bysonder slag / kinders wiltse koopen // Gy hebt er by een hartebok / En siet het rheedje loopen, De erven de weduwe J. Ratelband en J. Bouwer, ca. 1782 - ca. 1793

Identificatie

Titel(s)

Twee vogels van een bysonder slag / kinders wiltse koopen // Gy hebt er by een hartebok / En siet het rheedje loopen (titel op object)

Objecttype

Objectnummer

RP-P-OB-84.391

Catalogusreferentie

FMH 3981-A/79

Omschrijving

Blad met vier voorstellingen van vogels en dieren: een toekan (aangeduid als ‘Caap-Vogel’), een koekoek (onterecht aangeduid als ‘Indiaanssche’ spreeuw), een eland (aangeduid als ‘Hartebok’) en een lama-achtige uit Peru of Chili (onterecht aangeduid als ‘Hindt het Wijfken van ‘t Hart’). Onder elke afbeelding een of twee versregels. Rechtsboven genummerd: 79.

Vervaardiging

Vervaardiger

uitgever: De erven de weduwe J. Ratelband en J. Bouwer (vermeld op object)
prentmaker: anoniem
naar tekening van: Lucas Schan (mogelijk)

Plaats vervaardiging

Amsterdam

Datering

1551 - 1555 en/of ca. 1782 - ca. 1793

Materiaal en Techniek

Fysieke kenmerken

houtsnede gekleurd in blauw, geel en oranje; tekst in boekdruk

Materiaal

papier

Techniek

houtsnede / boekdruk / kleuren

Afmetingen

blad: hoogte 305 mm × breedte 403 mm

Toelichting

Voor het drukken van deze prent is gebruik gemaakt van bestaande houtblokken. Voor de toekan, koekoek (op deze prent aangeduid als spreeuw) en eland is gebruik gemaakt van houtblokken die in de zestiende eeuw gebruikt werden voor de befaamde natuurhistorische boeken van de Zwitser Conrad Gessner. Minstens een deel van de houtblokken voor de illustraties van Gessners werk bevond zich in de achttiende en vroege negentiende eeuw in Nederland. Daar werden ze benut voor het drukken van cents- of volksprenten. De nogal willekeurige kleuring op de prenten is typerend voor dit soort goedkope grafiek. Opvallend is dat de dieren in de tekstjes die onder de afbeeldingen werden toegevoegd vaak anders zijn geduid dan bij Gessner. De toekan en koekoek komen voor in het derde deel van Gessners Historiae animalium (eerste uitgave 1555), zijn Icones avium (eerste uitgave 1555) en Vogelbuch (eerste uitgave 1557). De eland komt voor in het eerste deel van Historiae animalium (eerste uitgave 1551), Icones animalium (eerste uitgave 1553) en Thierbuch (eerste uitgave 1563). Het houtblok van de lama-achtige (op deze prent aangeduid als vrouwtjeseland) is zeventiende-eeuws en voor het eerst gebruikt in: Markgraf, Georg. Historia Naturalis Brasiliae. Amsterdam: Daniel en Lowijs III Elsevier; Leiden: Franciscus Hackius, 1648, p. 243.

Onderwerp

Wat

Wanneer

1750 - 1800

Verwerving en rechten

Verwerving

aankoop 1881

Copyright

Publiek domein

Documentatie

Early modern zoology : the construction of animals in science, literature and the visual arts, Karl A.E. Enenkel, Paul J. Smith, p. 75-119
Centsprenten : Nederlandse volks- en kinderprenten, p. 120, cat.nr. 211
De volks- en kinderprent in de Nederlanden van de 15e tot de 20e eeuw, p. 272, cat.nr. 79
De Nederlandsche geschiedenis in platen : beredeneerde beschrijving van Nederlandsche historieplaten, zinneprenten en historische kaarten, Frederik Muller, dl. IV, p. 307, cat.nr. 3981A/79
Florike Egmond, Conrad Gessners “Thierbuch”. Die Originalzeichnungen, Darmstadt 2018.
S. Kusukawa, ‘The sources of Gessner’s pictures for the Historia animalium’, Annals of Science 67 (2010) nr. 3, p. 303-328.

Duurzaam webadres

Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.486190

Vragen?

Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!